مگس سرکه، موجود زنده مدل آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله علمی-ترویجی

نویسنده

گروه حشره شناسی کشاورزی . دانشگاه تهران. کرج

چکیده

در علوم زیستی استفاده از مدل (Modeling) برای امور پژوهشی در بسیاری از حیطه حیطه‌های علوم زیستی، کشاورزی و پزشکی رایج و ضروری است. حشرات از مدل-های بی‌مهره می‌باشند که در زمینه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته‌اند. حشرات مدل به دلیل وجود ویژگی‌های منحصر به فرد از بین هزاران گونه بندپای دیگر به عنوان جانور مدل انتخاب شده‌اند که مگس سرکه از پیشتازترین گونه‌هاست. مگس سرکه (Drosophila melanogaster) از حدود 100 سال پیش تاکنون به عنوان مدل آزمایشگاهی استفاده می‌شود. مگس سرکه، به دلیل سهولت دسترسی و پرورش در شرایط آزمایشگاهی، دوره تکاملی کوتاه (10 روز)، تولید تعداد زیادی تخم، مطالعه آسان صفات (4 جفت کروموزوم)، به عنوان مدل آزمایشگاهی در زمینه‌های کشاورزی، پزشکی، زیست شناسی استفاده می‌شود. در علم کشاورزی بررسی مقاومت به سموم شیمیایی و متابولیسم سموم با استفاده از مگس سرکه قابل انجام است. در علوم پزشکی، مطالعه بیماری‌های انسانی از جمله آلزایمر، پارکینسون، اختلالات شناختی – رفتاری، دیابت و نیز تشخیص سرطان با استفاده از مگس سرکه قابل انجام است. به علاوه آزمایشات دارویی روی مگس سرکه قابل اجرا است. در علوم زیست شناسی جهت کشت سلولی و بررسی اثر متابولیت‌ها کاربرد دارد. مطالعات ژنتیکی نیز همچون بررسی انواع جهش‌ها به‌ویژه جهش بینایی، جهش در فرآیندهای رفتاری، جهش در الگوهای جنینی قابل انجام است.

کلیدواژه‌ها


Allen, G. E. (1978). Thomas Hunt Morgan: the man and his science. Princeton University Press.
 
Brandt, A., & Vilcinskas, A. (2013). The fruit fly Drosophila melanogaster as a model for aging research. Yellow Biotechnology I, 63-77.
 
Evangelakou, Z., Manola, M., Gumeni, S., & Trougakos, I. P. (2019). Nutrigenomics as a tool to study the impact of diet on aging and age-related diseases: the Drosophila approach. Genes & nutrition14(1), 1-18.
 
Ong, C., Yung, L. Y. L., Cai, Y., Bay, B. H., & Baeg, G. H. (2015). Drosophila melanogaster as a model organism to study nanotoxicity. Nanotoxicology9(3), 396-403.
 
Prokop, A. (2016). Fruit flies in biological research. Biological Sciences Review28(2), 2-5.
 
Prüßing, K., Voigt, A., & Schulz, J. B. (2013). Drosophila melanogaster as a model organism for Alzheimer’s disease. Molecular neurodegeneration8(1), 1-12.
Reiter, L. T., Potocki, L., Chien, S., Gribskov, M., & Bier, E. (2001). A systematic analysis of human disease-associated gene sequences in Drosophila melanogaster. Genome research11(6), 1114-1125.
Staats, S., Lüersen, K., Wagner, A. E., & Rimbach, G. (2018). Drosophila melanogaster as a versatile model organism in food and nutrition research. Journal of agricultural and food chemistry66(15), 3737-3753.
Tolwinski, N. S. (2017). Introduction: Drosophila—A model system for developmental biology. Journal of developmental biology5(3), 9.
und Umweltmanagement, Ö. Insects as model organisms for basic and applied research.
 
van der Voet, M., Nijhof, B., Oortveld, M. A., & Schenck, A. (2014). Drosophila models of early onset cognitive disorders and their clinical applications. Neuroscience & Biobehavioral Reviews46, 326-342.
Wang, P. Y., Neretti, N., Whitaker, R., Hosier, S., Chang, C., Lu, D., ... & Helfand, S. L. (2009). Long-lived Indy and calorie restriction interact to extend life span. Proceedings of the National Academy of Sciences106(23), 9262-9267.