مقایسه‏ی میزبان‌های آزمایشگاهی دو جدایه‏ی ویروس موزاییک خیار (Cucumber mosaic virus) روی برخی از گیاهان محک

نوع مقاله : نقد و بررسی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی گیاه پزشکی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

عوامل بیماری‌زای گیاهی از ابتدای توسعه‏ی کشاورزی در سراسر جهان به‌خصوص در کشورهای درحال‌توسعه، یک چالش مهم محسوب می‌شوند. ویروس‌های گیاهی برخلاف قارچ‌ها و باکتری‌ها، اولاً به لحاظ ساختار، فاقد ساختمان سلولی بوده و ثانیاً، خسارت‌هایی را ایجاد می‌کنند که معمولاً آشکار و قابل برآورد نیست و این امر منجر به ابهام در ارزیابی خسارات آن‌ها شده به‌طوری‌که خسارات محاسبه‌شده غالباً پایین‌تر از میزان خسارت واقعی است. ویروس موزاییک خیار[1] گونه‏ی تیپ جنس Cucumovirus از خانواده‏ی Bromoviridaeبا بیش از 1200 گونه گیاهی میزبان، یکی از مهم‌ترین ویروس‌های آلوده‌کننده‏ی گیاهی است. میزبان‌های زیادی شامل گیاهان یک‌ساله، چندساله، علفی، چوبی و خودرو از منابع ویروس در طبیعت هستند که این گستردگی دامنه میزبانی یکی از دلایل اصلی گسترش معمول آن است.
این ویروس از طریق مکانیکی به‌وسیله‏ی عصاره‏ی گیاه قابل‌انتقال است و در طبیعت توسط بیش از 85 گونه شته به روش ناپایا منتقل می‌شود و عموماً به‌صورت سیستمیک در بافت‌های آلوده گیاهان منتشر می‌شود. این ویروس گیاهی همچنین در بسیاری از گونه‌های خانواده چلیپاییان و به مقدار کم‌تر در بعضی از کدوئیان به‌صورت بذر برد است. سویه‌های مختلف ویروس موزاییک خیار طیفی از موزاییک، زردی و تغییر شکل ارگان‌ها مانند کوتولگی و کاهش گلدهی در محصولات گیاهی و میزبان‌های علف هرز ایجاد می‌کند...