گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
چکیده
قارچهای بیمارگر حشرات (EPF) دشمنان طبیعی حشرات آفت محسوب میشوند. با این حال، پژوهشهای محدودی روی کاربرد EPF برای کنترل همزمان آفت و بیمارگر روی یک محصول صورت گرفته است. در این پژوهش، اثرات دوگانه سه استرین یکی از EPF ها به نام قارچ Metarhiziumanisopliae بر کنترل دو عامل خسارتزای انگور (Vitisvinifera L.)- مراحل مختلف رشدی شب پره Lobesia botrana و همچنین قارچ بیمارگر Eutypella microtheca- را مورد بررسی قرار دادیم. بدین منظور، آزمایشهای بیماریزایی سه استرین M. anisopliaeروی L. botrana انجام شد و مرگ و میر حشرات مورد بررسی قرار گرفت. همچنین آزمایشهای مزرعهای برای ارزیابی پتانسیل کنترل بیولوژیک لارو حشره توسط یکی از استرینهای M. anisopliae انجام شد. علاوه بر آن، اثر بازدارندگی هر سه استرین M. anisopliae روی رشد قارچ بیمارگر گیاهی E. microtheca در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. نتایج آزمایش حاکی از آن است که هر سه استرین M. anisopliae روی کنترل این دو عامل خسارتزا تاثیر زیادی داشتهاند و همه مراحل رشدی L. botrana دچار مرگ و میر شده و رشد قارچ E. microtheca نیز مهار شده است. مرگ و میر لاروهای حشره در شرایط آزمایشگاهی بیش از 75% و مرگ و میر شفیرهها و حشرات کامل بیش از 85% بوده است. هر سه استرین اثرات مشابهی را روی مراحل لاروی و حشره کامل نشان دادند اما اثر آنها روی مرحله شفیره، بسته به استرین متغیر بود. در شرایط مزرعه، مرگ و میر لاروهای L. botrana در بازه 64% الی 91% متغیر بود. مهار رشد E. microtheca تا 50% تخمین زده شده است. با توجه به نتایج این پژوهش، میتوان دریافت که برای کنترل هر دو عامل خسارتزای انگور، میتوان از هر سه استرین M. anisopliae استفاده کرد و به عبارتی، این EPF اثر دوگانه در کنترل بیولوژیک دارد.